De implementatie van de Utrechtse Somatische Screening

Nederland telde in 2012 ongeveer 14.000 mensen met een opiaatverslaving. Bij chronische opiaatverslaving zijn relatief veelvoorkomende somatische aandoeningen. De combinatie van verslavings-, psychiatrische en somatische problematiek kan de kwaliteit van leven van deze patiënten ernstig aantasten. Bij patiënten met ernstige verslavingsproblemen worden de uitingen van lichamelijke ziekte – zoals pijn en onwelbevinden – regelmatig onderdrukt door het gebruik van drugs en medicijnen, zoals benzodiazepinen, antipsychotica en pijnmedicatie.

De tijd voor het inroepen van medische hulp (huisarts of specialistische zorg) in verband met de ervaren klachten is bij deze patiëntengroep vaak langer dan die bij reguliere patiënten. Dit leidt tot een aanzienlijke vertraging in het proces van diagnostiek en behandeling, met als gevolg een ernstiger beloop van de somatische aandoeningen met een verhoogd risico op vroegtijdig overlijden.

Verpleegkundig specialisten hebben de Utrechtse somatische screeningslijst (USS) ontwikkeld en in opeenvolgende versies verbeterd tot de USS 2.0. Het doel van de USS is om vroegtijdig lichamelijke gezondheidsproblemen te signaleren bij patiënten met ernstige verslavingsproblemen. Dit artikel belicht de implementatie van de USS 2.0 in de ambulante zorg bij patiënten met een opiaatverslaving.